شماره تماس:
یکی از مواردی که در ارتفاعات هر لحظه ممکن است برای کوهنورد اتفاق بیافتد، سقوط یا پرت شدن است. این اتفاق ممکن است به چندین دلیل از جمله سر خوردن، رها شدن دست از طناب، برخورد سنگ یا جسمی با کوهنورد و یا دلایل دیر رخ دهد. از آن دست مواردی هم می‌باشد که در خیلی مواقع ربطی به عملکرد کوهنورد و یا شرایط جسمی و تمرکزی او نداشته است و به خاطر عوامل بیرونی اتفاق افتاده است. پس با این تفکر که ما نمی‌توانیم مانع سقوط و یا رها شدن شویم، از وسیله‌ای کمک بگیریم که در این اتفاق بدن ما را مراقبت کند و نگذارد دچار حادثه شویم. دقیقا کاری که هارنس (حمایل بند) انجام می‌دهد. هارنس با بندهای خود بدن شما را در برگرفته و شما را کنترل می‌کند.
تاریخچه هارنس
یک عکس معروف از کارگران ساختمانی وجود دارد که اکثر ما با حس و حال آدم‌های آن عکس که روی یک سازه در ارتفاع زیاد نشسته‌اند، ارتباط برقرار کرده‌ایم. کارگرانی که هیچ وقت حمایت نمی‌شدند و کارفرمایان اهمیتی برای جان آنها قائل نبودند. در آن زمان تنها از کمربندهای سنگینی استفاده می‌شد که کارگران را محدود می‌کرد و بازدهی کار آنها را به مقدار زیادی کاهش می‌داد. سال‌ها بعد پیگیری‌های سازمان‌های مختلف و تصویب شدن قانون بهداشت و ایمنی شغل (OSHA)، حمایت از سلامتی و جان کارگران افزایش یافت و بخاطر فشارهای قضایی که به کارفرمایان وارد شد، آنها را مجبور به ارتقا شرایط ایمنی در محیط کار کرد. این شروعی بود بر پیشرفت تجهیزات و اینکه شرکت‌های مختلف به چشم یک بازار هدف سعی در ساخت تجهیزات ایمنی کردند. به مرور در طول سالیان گذشته هارنس از یک کمربند ساده تبدیل شد به این وسیله مجهز امروزی که آرامش خاطر را برای کوهنوردان و تمام کسانی که در ارتفاعات فعالیت می‌کنند فراهم آورده است.
انواع هارنس
هارنس ها یا همان حمایل بندها دارای انواع مختلفی هستند که با توجه به نیاز و نوع کارایی انتخاب می‌شوند. چند مورد از معروف ترین هارنس‌ها عبارتند از :
- هارنس فول بادی (به منظور فعالیت در ارتفاع)
- هارنس های دسترسی با طناب (برای فعالیت حالت معلق استفاده می‌شود که دستان آزاد باشند)
- هارنس های جلوگیری از سقوط (نقش کنترلی را دارد که در شرایطی مانند کار و فعالیت روی داربست‌ها استفاده می‌شود تا از ورود فرد به منطقه خطر جلوگیری کند)
- هارنس موقعیت دهی به کار و سیستم جلوگیری از سقوط (مانند همان هارنس فول بادی می‌باشد اما به این صورت که در یک موقعیت مشخص فرد امکان اتصال دارد و فقط در همان موقعیت می‌تواند فعالیت کند)
- هارنس های محدود کننده سقوط ( در فعالیت‌های متفاوت در ارتفاع مانند نصب تابلو، نقاشی و رنگ کاری و موارد این چنینی، ممکن است هر لحظه سقوط اتفاق بیافتد. این هارنس با توجه به ارتفاعی که دارید، میزان سقوط شما را کنترل می‌کند تا از فاصله مشخصی تجاوز نکند.)
- هارنس های امداد و نجات (از اسم آن مشخص است که در چه شرایطی استفاده می‌شود. این هارنس‌ها دارای استحکام و انعطاف پذیری بالایی می‌باشند و نقاط اتصال بیشتری را هم در اختیار شما قرار می‌دهند.)
چگونه هارنس بپوشیم؟
حالا که با توجه به نیازمان هاردنس مورد نظر را انتخاب کردیم، نحوه پوشیدن و استفاده کردن از آن بسیار مهم است. جدای نحوه بستن بندها و قرار گیری هر کدام در جای مناسب، میزان سفتی بندها نیز باید رعایت شود. در ادامه به موارد مهم در زمان پوشیدن هاردنس میپردازیم.
- موقعیت و میزان سفتی کمربند هارنس: وقتی هارنس روی بدن شما قرار گرفت، در اولین اقدام، بند دور کمر را تنظیم کنید. موقعیت بسته شدن این بند دقیقا در ناحیه کمر و بالای نشیمن‌گاه می‌باشد. شما باید آن را تا حد امکان که باعث فشار و اذیتتان نشود و آزار دهنده نباشد، سفت کنید.
- گیره های کناری کمر هارنس : برای اتصال در دو طرف هارنس گیره‌هایی قرار داده شده است. باید توجه داشته باشید که در زمان پوشیدن هارنس، این گیره‌ها دقیقا در کنار کمر شما قرار بگیرد و به سمت جلو یا پشت بدن متمایل نشوند.
- نقطه اتصال جلو هارنس: هر هارنس دارای یک نقطه اتصال در قسمت جلوی می‌باشد که باید دقیقا در مرکز قرار بگیرد و فاصله آن از دو طرف بدن ( از پهلو‌ها) به یک اندازه باشد.
- حلقه های پایی هارنس: تمام هارنس‌ها دارای حلقه پایی نیستند. اما اگر هارنس مورد استفاده شما دارای حلقه پایی بود، در زمان سفت کردن بند آن باید دقت داشته باشید که مثل بند کمر نباید چسب بدن شود و به اندازه ای که بتوان انگشتان دست را زیر آن برد، از دور پا فاصله داشته باشد.
- بندهای شانه‌ای هارنس: این دسته بندها در راستای قفسه سینه قرار می‌گیرند و در شرایط و عملکرد‌های متفاوت به میزان مختلفی سفت می‌شوند. اگر در شرایط معلق و دسترسی با طناب هستید، باید تا حد امکان آنها را سفت کنید یا اگر در شرایط صعود می‌باشید، آنها را به گونه‌ای سفت کنید که تماس بندها را روی شانه‌ها احساس کنید و آزاد نباشند.
- تسمه‌ها پشتی هارنس: باید آنها را به گونه‌ای ببندید که در بین کتف قرار بگیرند و دقت کنید در آخر کار که هیچ بندی باز یا شل نباشد.
به نحوه قرار گیری بندهای هارنس که در زمان پوشیدن باید به آنها توجه کنید، اشاره کردیم. بعد از اینکه هارنس را پوشیدید و بندها را بستید یک بار به صورت کامل تمام بندها را چک کنید که موردی را یادتان نرفته باشد ببندید یا بندی شل نباشد.
خطرات هارنس
هر وسیله و تجهیزاتی که شما در هر زمینه‌ای استفاده می‌کنید، می‌تواند برای شما خطراتی را نیز به همراه داشته باشد. این خطرات به چند دلیل پیش می‌آیند که در اکثر مواقع به کیفیت تجهیزات و خطای انسانی برمی‌گردد. برای همین به چند مورد از تاثیر گذارترین عوامل میپردازیم تا در زمان خرید و استفاده به آنها توجه کنید.
- عدم استاندارد بودن هارنس : هزینه لوازم کوهنوردی بسیار بالا می‌باشد. متاسفانه بعضی فروشگاه‌ها از این شرایط سو استفاده می‌کنند و هارنس‌های بی کیفیت را با قیمت ارزان هم نه، بلکه در حد 5 تا 10 درصد ارزان‌تر از هارنس‌های اصلی می‌فروشند. پس به این نکته دقت کنید. همچنین بسیاری از مجموعه‌ها یا کارفرمایان در فعالیت‌های مختلف برای اینکه هزینه‌های خود را کاهش دهند برای کارکنان خود که در ارتفاع کار می‌کنند، هارنس‌های ارزان و بی‌کیفیت تهیه می‌کنند.
- هارنس سایز بدن نباشد : ممکن است یک هارنس کیفیت خوبی داشته باشد و از نظر ساخت هم تمام استانداردهای لازم را رعایت کرده باشد، اما اندازه بدن استفاده کننده نباشد، که در این موارد چه بزرگ بودن هارنس و چه تنگ و کوچک بودن هارنس، در هر دو حالت مشکل به وجود می‌آورد و نباید استفاده شود.
- نامرتب بستن هارنس : در بستن و استفاده از هارنس باید بسیار دقت کنید. اینکه بندها از مسیرهای خود عبور کرده باشند و مانند بعضی دوستان که در رانندگی کمربند را از کنار بدن یا زیر دست عبور می‌دهند، بندهای هارنس را با بی اهمیتی و بی تفاوتی نبسته باشید. اگر گره در بندها بیافتد یا بخاطر پیچ خوردن کوتاه شده باشد بندی به بدن شما فشار وارد می‌کند، ممکن است خون رسانی را دچار مشکل کند، عملکرد شما افت می‌کند و همچنین هارنس آسیب می‌بیند.
- بازرسی هارنس قبل از هر مرحله استفاده : اگر به شما گفتند این هارنس را همین الان از خود شرکت مستقیم آورده‌اند و هنوز استفاده نشده، بازهم با دقت تمام بندها، گیره‌ها، حلقه‌های آن را با دقت چک کنید. اگر استفاده شده که چند برابر با حساسیت نگاه کنید. کوچکترین زخم و ایجاد عیبی در بندهای هارنس ممکن است عاملی برای پاره شدن و جدا شدن هارنس در زمان سقوط شما شود. اگر هرگونه اثری از جمع شدن بر اثر سوختگی، بریدگی یا خراش، هرچند در اندازه کم دیدید از آن هارنس استفاده نکنید.
- بستن اصولی و درست کامل بندها و چک کردن نهایی : به همان ترتیب و دقتی که گفتیم تمام بندهای هارنس را ببندید و در انتها که بستن بندها تمام شد، با انگشتان دست همه بندها را یک بار دیگر بررسی کنید. گاهی به دلایل مختلف و عدم تمرکز و یا اینکه به صورت لباس هارنس را می‌پوشید، یک بند که از قبل بسته بوده دیگر تنظیم‌اش نمی‌کنید و ممکن است شل یا سفت باشد.
استانداردهای هارنس
در قسمت انواع هارنس‌ها اشاره کردیم که شرکت‌های سازنده براساس نوع کاربری و فعالیتی که مدر نظر شماست، هارنس‌هایی با طراحی متفاوت را وارد بازار می‌کنند. این هارنس‌ها علاوه بر طراحی، از نظر کیفیت نیز دارای استانداردهای متفاوتی هستند. برای اینکه در زمان خرید تسلط بیشتری داشته باشید که چه هارنسی با چه استانداردی نیاز دارید، به چند مورد از مهمترین استانداردها اشاره می‌کنیم.
- استاندارد EN361: یک استاندارد جهانی در زمینه تجهیزات محافظ در برابر سقوط می‌باشد. در مشخصات هارنس‌هایی با این استاندارد ذکر شده است که حتما مجهز به دو دیرینگ جلوی سینه و پشت بین دو کفت باشند.
- استاندارد EN358: این استاندارد جهانی اشاره به حفاظت در برابر سقوط و همچنین جلوگیری از سقوط دارد. در مشخصات این هارنس اشاره شده است که باید دارای دیرینگ پهلویی در سمت چپ و راست باشد.
- استاندارد EN813: استفاده از تجهیزات حفاظت در برابر سقوط باعث دریافت این استاندارد می‌شود. شرکت‌هایی که در تولید محصول خود به طور کامل از این تجهیزات استفاده می‌کنند کامل‌ترین نوع هارنس فول بادی را به بازار ارائه می‌دهند.
در تمام این استانداردها تاکید بر آن می‌باشد که دیرینگ ها یک پارچه باشند و دارای نقطه جوش و اتصال نباشند.
سه استاندارد اشاره شده، از معتبرترین و کامل‌ترین استانداردهای جهانی می‌باشند. پس در هنگام خرید حتما توجه داشته باشید که هارنس مورد نظر دارای این استانداردها باشد.
جمع بندی
در کنار نکات ایمنی و رعایت استانداردها در زمان خرید هارنس، حتما قبل از هر بار پوشیدن هارنس آن را به دقت بررسی کنید که دچار صدمه و آسیب نشده باشد. سپس با دقت آن را بپوشید و تمام بندها را یکی به یکی با وسواس خاصی تنظیم نمایید. 5 دقیقه دیر‌تر شروع به حرکت کنید بهتر از آن است که در طول مسیر دچار مشکلات شوید و از شرایط بسته شدن بندهای هارنس در اذیت باشید.